പ്രശസ്ത നിയമജ്ഞനും സുപ്രീം കോടതിയിലെ മുതിർന്ന അഭിഭാഷകനുമായ ഫാലി എസ് നരിമാൻ അന്തരിച്ചു. 95 വയസ്സായിരുന്നു. 1991-ൽ പത്മഭൂഷണും 2007-ൽ പത്മവിഭൂഷണും ലഭിച്ചു. തൻ്റെ കരിയറിൽ ഉടനീളം നിരവധി സുപ്രധാന കേസുകളുമായി നരിമാൻ ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു ആത്മകഥയും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ആത്മകഥയുടെ പേര്,- ഓർമ്മ മങ്ങുമ്പോൾ. അതിൽ അദ്ദേഹം ഒരു അധ്യായം ഭോപ്പാൽ വാതക ചോർച്ച കേസിനായി നീക്കിവച്ചു. അദ്ദേഹം യൂണിയൻ കാർബൈഡ് കോർപ്പറേഷനെ കേസിൽ പ്രതിനിധീകരിച്ചു.
1975 ൽ അടിയന്തരാവസ്ഥ ഏർപ്പെടുത്താനും പൗരന്മാരുടെ മൗലികാവകാശങ്ങൾ റദ്ദാക്കാനുമുള്ള ഇന്ദിരാഗാന്ധി തീരുമാനിച്ചു എന്നാൽ ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് 1975 ജൂണിൽ നരിമാൻ അഡീഷണൽ സോളിസിറ്റർ ജനറൽ സ്ഥാനം രാജിവച്ചു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മകൻ റോഹിൻ്റൺ നരിമാൻ സുപ്രീം കോടതി ജഡ്ജിയായിരുന്നു.
മാറ്റം ഉണ്ടാക്കിയ പല കേസുകൾ
നരിമാൻ ഇന്ത്യൻ ജുഡീഷ്യറിയുടെ ഭീഷ്മ പിതാമഹൻ (ഭീഷ്മ പിതാവ്) എന്ന് പലപ്പോഴും വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. സുപ്രിംകോടതിയിൽ പുതിയ അടിത്തറകൾ തകർക്കാൻ സഹായിച്ച സുപ്രധാന വിധികളിൽ നരിമാൻ മുൻപന്തിയിലായിരുന്നു.
തൻ്റെ അസാധാരണമായ പ്രസംഗ വൈദഗ്ധ്യവും മൂർച്ചയുള്ള വാദവും കൊണ്ട് നരിമാൻ ഭരണഘടനാ ബെഞ്ച് കേസുകളിൽ ഹാജരായി. അത് ഭരണഘടനയുടെ വ്യവസ്ഥകൾ വ്യാഖ്യാനിക്കാനും നിയമപരമായ ഘടന പുനർനിർവചിക്കാനും സുപ്രീം കോടതിയെ സഹായിച്ചു.
ഗോലക് നാഥ് കേസ്, ടിഎംഎ പൈ കേസ്, എൻജെഎസി കേസ് എന്നിവ അഭിഭാഷകനെന്ന നിലയിൽ നരിമാൻ പങ്കെടുത്ത പ്രധാന കേസുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഗോലക് നാഥ് കേസിൽ ഭരണഘടനാ ഭേദഗതികൾ പോലും, ജുഡീഷ്യൽ പുനരവലോകനത്തിന് വിധേയമാണ് എന്ന് പ്രസ്താവിക്കപ്പെട്ടു.
ടിഎംഎ പൈ കേസിൽ ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള സ്ഥാപനങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനുള്ള അവകാശത്തെ, ചൂണ്ടി കാട്ടി. എൻജെഎസി കേസിൽ ജഡ്ജിമാരുടെ നിയമനത്തിൽ ജുഡീഷ്യറിയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി അദ്ദേഹം നിലകൊണ്ടു.
നരിമാൻ മികച്ച എഴുത്തുകാരൻ
മുൻ രാജ്യസഭാംഗമായിരുന്ന നരിമാൻ മികച്ച എഴുത്തുകാരൻ കൂടിയായിരുന്നു. ബിഫോർ ദി മെമ്മറി ഫേഡ്സ്, ദി സ്റ്റേറ്റ് ഓഫ് ദി നേഷൻ, ഇന്ത്യയുടെ നിയമവ്യവസ്ഥ: അത് സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയുമോ? ദി ഹോണബിൾ സുപ്രീം കോടതിയെ ദൈവം രക്ഷിക്കട്ടെ തുടങ്ങിയ പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം രചിച്ചു.
1929 ജനുവരി 10 ന് അന്നത്തെ ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ റംഗൂണിലാണ് നരിമാൻ ജനിച്ചത്. 1950 നവംബറിൽ ബോംബെ ഹൈക്കോടതിയിൽ അഭിഭാഷകനായി എൻറോൾ ചെയ്തു. അദ്ദേഹം 1961-ൽ മുതിർന്ന അഭിഭാഷകനായി നിയമിതനായി.
തുടക്കത്തിൽ ബോംബെ ഹൈക്കോടതിയിൽ ജോലി ചെയ്തു. പിന്നീട് സുപ്രീം കോടതിയിലും. നരിമാൻ 70 വർഷത്തിലേറെ അഭിഭാഷകനായിരുന്നു. 1972 മെയ് മാസത്തിൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ അഡീഷണൽ സോളിസിറ്റർ ജനറലായി നിയമിതനായി. 1975 ജൂൺ 26 ന് അടിയന്തരാവസ്ഥ ഏർപ്പെടുത്തിയതിന് ശേഷം രാജിവച്ചു.
എക്‌സിലെ ഒരു പോസ്റ്റിൽ മുതിർന്ന അഭിഭാഷകൻ അഭിഷേക് മനു സിംഗ്‌വി, നരിമാൻ ജീവിക്കുന്ന ഇതിഹാസമാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം നിയമത്തിലും പൊതുജീവിതത്തിലും ഉള്ളവരുടെ ഹൃദയത്തിലും മനസ്സിലും എന്നെന്നും ഉണ്ടാകും.
“തൻ്റെ എല്ലാ വൈവിധ്യമാർന്ന നേട്ടങ്ങൾക്കും ഉപരിയായി, അദ്ദേഹം തൻ്റെ തത്ത്വങ്ങളിൽ അചഞ്ചലമായി ഉറച്ചുനിന്നു.” അദ്ദേഹം പോസ്റ്റിൽ പറഞ്ഞു.
നിയമ സാഹോദര്യത്തിന് മാത്രമല്ല, രാജ്യത്തിന് ബുദ്ധിയുടെയും ജ്ഞാനത്തിൻ്റെയും മഹത്തായ വ്യക്തിത്വം നഷ്ടമായെന്ന് സോളിസിറ്റർ ജനറൽ തുഷാർ മേത്ത പറഞ്ഞു. “നീതി എന്തിനുവേണ്ടി നിലകൊള്ളുന്നു എന്നതിൻ്റെ ഒരു പ്രതീകമാണ് രാജ്യത്തിന് നഷ്ടമായത്. അദ്ദേഹത്തിനെതിരെ പോലും ഹാജരായപ്പോഴെല്ലാം ഞാൻ എപ്പോഴും പുതിയ എന്തെങ്കിലും പഠിച്ചിട്ടുണ്ട്,” മേത്ത തൻ്റെ സന്ദേശത്തിൽ പറഞ്ഞു.
ഇത്തരം ബൗദ്ധിക ഭീമന്മാർ മരിക്കുന്നില്ല എന്ന് അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. “അവരുടെ സംഭാവനകളിലൂടെ അവർ അനശ്വരരായി നിലകൊള്ളുന്നു. മറ്റൊരു ഫാലി നരിമാൻ ഉണ്ടാകില്ല, ഉണ്ടാകുകയുമില്ല.”