മീനാക്ഷിയും സുന്ദരേശ്വരനും വാഴുന്ന മധുര

ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നായ മധുര മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രം എല്ലാ കലാപ്രേമികളും കാണേണ്ട സ്ഥലമാണ്. ഇവിടത്തെ വാസ്തുവിദ്യാ മാസ്റ്റർപീസ് ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്. ഈ ക്ഷേത്രം പാണ്ഡ്യ ഭരണകാലത്ത് പണികഴിപ്പിച്ചതാണ്. മീനാക്ഷി ദേവിക്കും ശിവൻ്റെ അവതാരമായ സുന്ദരേശ്വരനും സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം മധുര നഗരത്തിൻ്റെ ഹൃദയഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. താമരയുടെ ആകൃതിയിലുള്ള മധുര നഗരം ക്ഷേത്രത്തിന് ചുറ്റുമാണ്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതും വലുതുമായ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായാണ് മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. ഗംഭീരമായ വാസ്തുവിദ്യ, സങ്കീർണ്ണമായ കൊത്തുപണികൾ, മനോഹരമായ പെയിൻ്റിംഗുകൾ, അതിമനോഹരമായ ശിൽപങ്ങൾ എന്നിവ ഈ ക്ഷേത്രത്തെ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആളുകൾ സന്ദർശിക്കുന്ന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റുന്നു.

ആവണിമൂല ഉത്സവം, മാസി മണ്ഡല ഉത്സവം, ചിത്രോത്സവം, നവരാത്രി സാംസ്കാരികോത്സവം, ഫ്ലോട്ട് ഫെസ്റ്റിവൽ എന്നിവ ഇവിടെ വളരെ ഉത്സാഹത്തോടെ ആഘോഷിക്കുന്ന ചില ആഘോഷങ്ങളാണ്. ഈ സമയത്ത് ആയിരക്കണക്കിന് ഭക്തരാണ് ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കുന്നത്.
പാണ്ഡ്യ ഭരണകാലത്ത് കുലശേഖരർ പാണ്ഡ്യനാണ് മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിച്ചത്. ചരിത്രപരവും പുരാവസ്തുശാസ്ത്രപരവുമായ രേഖകൾ അനുസരിച്ച്, ഈ ക്ഷേത്രം യഥാർത്ഥത്തിൽ നിർമ്മിച്ചത് എ ഡി ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ്. ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന മഹാനായ ഹിന്ദു സന്യാസി തിരുജ്ഞാനസംബന്ധറിൻ്റെ ഗാനങ്ങളിൽ ഈ ക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. 12-ാം നൂറ്റാണ്ടിലോ 13-ാം നൂറ്റാണ്ടിലോ ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു പരിധിവരെ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് പുനഃസ്ഥാപിച്ചു. തിരുമലൈ നായക്കിൻ്റെ (എഡി 1623-55) ഭരണകാലത്ത് ഇത് വിപുലീകരിക്കപ്പെട്ടു. ഈ സമയത്താണ് ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ ഇന്നത്തെ മാതൃക നിലവിൽ വന്നത്.

ഈ ക്ഷേത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. പാണ്ഡ്യ രാജാവായ മലയദ്വജനും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പത്നിയായ കാഞ്ചനമാലക്കും കുട്ടികളില്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ അവർ ഒരു യാഗം നടത്തി. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ദേവതയായ മീനാക്ഷി ദേവി പാണ്ഡ്യ രാജാവായ മലയദ്വജൻ്റെയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പത്നിയായ കാഞ്ചനമാലയുടെയും തീക്ഷ്ണമായ ഭക്തിയുടെയും പ്രാർത്ഥനയുടെയും ഫലമായി ഭക്തിനിർഭരമായ അഗ്നിയിൽ നിന്ന് പുറത്തുവന്ന പെൺകുട്ടിയാണ്.
മീനാക്ഷിയുടെ രൂപത്തിലുള്ള പാർവതി മൂന്ന് വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയായിട്ടാണ് എത്തിയത്. തുടർന്ന് രാജാവ് പെൺകുട്ടിയെ തൻ്റെ സിംഹാസനത്തിൻ്റെ അവകാശിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. പിന്നീട് ദേവി ശിവനെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും മധുര നഗരം വളരെക്കാലം ഭരിക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ഇരുവരും മീനാക്ഷി ദേവിയുടെയും സുന്ദരേശ്വരൻ്റെയും രൂപങ്ങൾ സ്വീകരിച്ച് മധുര മീനാക്ഷി അമ്മൻ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയായി.

ശിൽപങ്ങൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച ഗോപുരങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ പ്രധാന പ്രത്യേകതയാണ്. അത് വളരെ ദൂരെ നിന്ന് പോലും കാണാൻ കഴിയും. ആയിരക്കണക്കിന് ദേവന്മാരുടെയും ദേവതകളുടെയും അസുരന്മാരുടെയും രൂപങ്ങളാൽ അലങ്കരിച്ച മീനാക്ഷി അമ്മൻ ക്ഷേത്രം ഒരു വാസ്തുവിദ്യാ വിസ്മയമാണ്. ദേവന്മാരും അസുരന്മാരും ചേർന്ന് ക്ഷീരസാഗരം കടയുന്ന രംഗങ്ങൾ, ഒമ്പത് തലകളുള്ള രാവണൻ വീണ വായിക്കുന്നത്, ഋഷി മാർക്കണ്ഡേയൻ ശിവലിംഗം കെട്ടിപ്പിടിക്കുന്നത്, സുന്ദരേശ്വരരുടെയും മീനാക്ഷിയുടെയും വിവാഹ ചടങ്ങുകൾ എന്നിവ കാണേണ്ട ചില ശിൽപങ്ങളാണ്. ഏപ്രിൽ-മെയ് മാസത്തിലാണ് മീനാക്ഷി തിരുകല്യാണം ഉത്സവം ആഘോഷിക്കുന്നത്.

ആയിരംകാൽ മണ്ഡപം അല്ലെങ്കിൽ ആയിരം തൂണുകളുടെ ഹാൾ എന്നറിയപ്പെടുന്ന അതിശയിപ്പിക്കുന്ന നിർമ്മിതിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ ശ്രദ്ധേയമായ സവിശേഷത. ഓരോ തൂണിലും അലങ്കരിച്ച ശിൽപങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഏത് കോണിൽ നിന്നും നോക്കിയാലും ഈ തൂണുകൾ ഒരു നേർരേഖയിലാണെന്ന് തോന്നുന്ന ഒരു വാസ്തുവിദ്യാ മാസ്റ്റർപീസ്. ഏറ്റവും പുറത്തെ ഇടനാഴികളിൽ കല്ലുകൾ കൊത്തിയ സംഗീത തൂണുകൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഓരോ തൂണും വ്യത്യസ്ത സംഗീതം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന് 14 പ്രവേശന കവാടങ്ങൾ അഥവാ ഗോപുരങ്ങൾ ഉണ്ട്. 170 അടി ഉയരമുള്ള ശ്രീകോവിലിൻ്റെ തെക്കുഭാഗത്തുള്ള പ്രവേശന കവാടമാണ് ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയത്. മീനാക്ഷി ദേവിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ പാർവതിയുടെ വിഗ്രഹം പച്ചകലർന്ന കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്തതാണ്.

തോളിൽ ഒരു തത്തയുണ്ട്.