2024 മാർച്ച് 19-21 തീയതികളിൽ നടന്ന ദിബ്രുഗഢ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഇൻ്റർനാഷണൽ ലിറ്റററി ഫെസ്റ്റിവൽ ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു സാഹിത്യ സൃഷ്ടിയുടെ പ്രകാശനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.
ആദ്യത്തെ മഗാഹി നോവലായ ഫൂൽ ബഹാദൂറിൻ്റെ ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനം പ്രകാശനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
വിവർത്തനം നിർവഹിച്ചത് ബിഹാറിലെ നളന്ദയിൽ നിന്നുള്ള പ്രശസ്ത എഴുത്തുകാരൻ അഭയ് കെ.
ഫൂൽ ബഹദൂർ യഥാർത്ഥത്തിൽ ജയനാഥ് പതി എഴുതി 1928-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതാണ്.
ആദ്യത്തെ മാഗാഹി നോവൽ ആയിരുന്നിട്ടും ഫൂൽ ബഹാദൂറിന് വായനക്കാർക്കിടയിൽ വലിയ പ്രചാരം നേടാനായില്ല.
എങ്കിലും ഇത് ഇപ്പോൾ വീണ്ടും കണ്ടെത്തി വെളിച്ചത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു.
അഭയ് കെയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിലൂടെ പ്രശസ്തി നേടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
പെൻഗ്വിൻ റാൻഡം ഹൗസ് ഇന്ത്യ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഫൂൽ ബഹാദൂർ ബീഹാറിലെ നളന്ദ ജില്ലയിലെ ബിഹാർ ഷരീഫ് പട്ടണത്തെ ആസ്പദമാക്കിയുള്ള മനോഹരമായ നോവലാണ്.
മുഖ്താർ സംലാലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള കഥ.
ഒരു നവാബും ഒരു വേശ്യയും ഒരു സർക്കിൾ ഓഫീസറും തമ്മിലുള്ള യോജിപ്പുള്ളതും എന്നാൽ ചൂഷണപരവുമായ ബന്ധങ്ങളിലൂടെ കഥ സഞ്ചരിക്കുന്നു.
ഓരോ കഥാപാത്രവും മറ്റുള്ളവരെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്നു.
മുഖ്താറിൻ്റെ ഏക ലക്ഷ്യം റായ് ബഹാദൂർ എന്ന പദവി നേടുക എന്നതാണ്.
ബീഹാറിലെ നളന്ദയിൽ നിന്നുള്ള ബഹുമുഖ എഴുത്തുകാരനാണ് ഫൂൽ ബഹാദൂറിൻ്റെ വിവർത്തകനായ അഭയ് കെ.
കവിയും എഡിറ്ററും വിവർത്തകനും നിരവധി കവിതാ സമാഹാരങ്ങളുടെ രചയിതാവുമാണ് അദ്ദേഹം.
പോയട്രി സാൽസ്ബെർഗ് റിവ്യൂ, ഏഷ്യ ലിറ്റററി റിവ്യൂ എന്നിവയുൾപ്പെടെ 100-ലധികം സാഹിത്യ ജേണലുകളിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കവിതകൾ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
അഭയയുടെ ‘എർത്ത് ആംതം’ 150-ലധികം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വരാനിരിക്കുന്ന ‘നളന്ദ’ എന്ന പുസ്തകം 2025-ൽ പെൻഗ്വിൻ റാൻഡം ഹൗസ് പ്രസിദ്ധീകരിക്കും.
അഭയ് കെയുടെ സാഹിത്യ നേട്ടങ്ങൾ പരക്കെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
കാളിദാസൻ്റെ മേഘദൂത്, ഋതുസംഹാർ എന്നിവ സംസ്കൃതത്തിൽ നിന്ന് വിവർത്തനം ചെയ്തതിന് KLF പൊയട്രി ബുക്ക് ഓഫ് ദി ഇയർ അവാർഡ് (2020-21) അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു.
2013-ൽ സാർക്ക് സാഹിത്യ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു.
കൂടാതെ, 2018 ൽ വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസിയിലെ ലൈബ്രറി ഓഫ് കോൺഗ്രസിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കവിതകൾ റെക്കോർഡുചെയ്യാൻ അഭയയെ ക്ഷണിച്ചു.
ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അസാധാരണമായ സാഹിത്യ പ്രതിഭയുടെ തെളിവാണ്.
ദിബ്രുഗഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഇൻ്റർനാഷണൽ ലിറ്റററി ഫെസ്റ്റിവലിൽ ഫൂൽ ബഹദൂറിൻ്റെ പ്രകാശനച്ചടങ്ങിൽ ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്കാര ജേതാവ് ദാമോദർ മൗസോ, പ്രൊഫസർ റീത്ത കോത്താരി, ഡോ. എ.ജെ. തോമസ്, ചുഡൻ കബിമോ തുടങ്ങി നിരവധി രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള എഴുത്തുകാരും അതിഥികളും പങ്കെടുത്തു.
ഈ പരിപാടിയിൽ ബീഹാറിൻ്റെ സമ്പന്നമായ സാഹിത്യ പൈതൃകത്തെയും ആഗോളതലത്തിൽ പ്രാദേശിക സാഹിത്യത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള അഭയ് കെയെപ്പോലുള്ള വിവർത്തകരുടെ ശ്രമങ്ങളെയും പുകഴ്ത്തി.
ഇന്ത്യയിലും നേപ്പാളിലും സംസാരിക്കുന്ന മഗാഹി ഭാഷ മഗധി ഭാഷ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.
മാഗധിയുടെ പൂർവ്വികനാണ് മാഗധി പ്രാകൃതൻ, അതിൽ നിന്നാണ് മഗധിയുടെ പേര് ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്.
പൂർവ്വിക ഭാഷയായ മാഗധി പ്രാകൃതം ബുദ്ധൻ സംസാരിച്ച ഭാഷയാണെന്നും പുരാതന മഗധ രാജ്യത്തിൻ്റെ ഭാഷയാണെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
മഗധി ഭാഷ ഭോജ്പുരി ഭാഷയുമായും മൈഥിലി ഭാഷയുമായും അടുത്ത ബന്ധമുള്ളതാണ്.
ഈ ഭാഷകൾ ചിലപ്പോൾ ഒരു ഭാഷയായ ബിഹാരി ഭാഷയായി പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു.
മാഗധി ഭാഷയിൽ ഏകദേശം 18 ദശലക്ഷം ആളുകൾ സംസാരിക്കുന്നു.