ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ പ്രമുഖനായ നേതാവും ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ പ്രധാന ശില്പിയുമായിരുന്ന ബാബാസാഹേബ് അംബേദ്കർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഡോ. ഭീംറാവു റാംജി അംബേദ്കറുടെ ജന്മദിനം ആഘോഷിക്കുന്നതിനായി ഏപ്രിൽ 14-ന് ഇന്ത്യയിൽ നടക്കുന്ന വാർഷിക അനുസ്മരണമാണ് അംബേദ്കർ ജയന്തി.
1891 ഏപ്രിൽ 14 ന് ജനിച്ച അംബേദ്കർ, സാമൂഹിക വിവേചനത്തിനെതിരെ പോരാടുന്നതിനും പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങളുടെ മറ്റ് അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങളുടെയും അവകാശങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി വാദിക്കുന്നതിനുമായി അദ്ദേഹം തൻ്റെ ജീവിതം സമർപ്പിച്ചു.
എല്ലാ പൗരന്മാർക്കും തുല്യത, നീതി, സ്വാതന്ത്ര്യം എന്നിവയുടെ തത്വങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ കരട് രൂപീകരണത്തിൽ അദ്ദേഹം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.
അംബേദ്കർ ജയന്തി ദിനത്തിൽ, സെമിനാറുകൾ, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ, ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന് അദ്ദേഹം നൽകിയ സംഭാവനകളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പാരമ്പര്യത്തെ ആദരിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യയിലുടനീളം വിവിധ പരിപാടികളും ആഘോഷങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്.
സാമൂഹ്യനീതിയും സമത്വവും കൈവരിക്കുന്നതിൽ കൈവരിച്ച പുരോഗതിയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതിഫലനത്തിൻ്റെ സമയമാണിത്, ഒപ്പം ഈ മൂല്യങ്ങൾ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാൻ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പോരാട്ടത്തിൻ്റെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലും.
1891 ഏപ്രില്‍ 14-ന് റാംജി മാലോജി സക്പാലിന്‍റെയും ഭീമാബായിയുടെയും പതിന്നാലാമത്തെ മകനായി അംബേദ്കര്‍ ജനിച്ചു.
താഴ്ന്ന ജാതിയില്‍ ജനിച്ചതുകൊണ്ട് സ്കൂളില്‍ അദ്ദേഹത്തിന് വളരെ കഷ്ടപ്പാടനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു.
മറ്റു കുട്ടികളോടൊപ്പം ഇരിക്കാനോ സംസ്കൃതം പഠിക്കാനോ അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല.
ജീവിതത്തില്‍ ഉയരണമെങ്കില്‍ അത് പഠനത്തിലൂടെ മാത്രമേ സാധിക്കുകയുള്ളൂ എന്നു മനസ്സിലാക്കിയ അംബേദ്കര്‍ ധൈര്യം കൈവിട്ടില്ല.
1912-ല്‍ ബി.എ. ബിരുദം നേടി.
പിന്നീട് ബറോഡാഗവണ്‍മെന്‍റിന്‍റെ സ്കോളര്‍ഷിപ്പോടെ ഉപരിപഠനത്തിന് അമേരിക്കയിലേക്ക് പോയി.
അവിടെ നിന്ന് എം.എ. ബിരുദവും ഡോക്ടറേറ്റും നേടി.
അതിനുശേഷം ലണ്ടനിലെത്തി. സാമ്പത്തികശാസ്ത്രവും രാഷ്ട്രതത്വശാസ്ത്രവും പഠിച്ചു.
ഇതിനിടയില്‍ സ്കോളര്‍ഷിപ്പിന്‍റെ കാലാവധി കഴിഞ്ഞുവെങ്കിലും 1920-ല്‍ ലണ്ടനില്‍ തിരിച്ചെത്തി പഠനം പൂര്‍ത്തിയാക്കി. നിയമബിരുദവും നേടി.
ഇന്ത്യയില്‍ തിരിച്ചെത്തിയ അംബേദ്കര്‍ വക്കീലായി പ്രാക്ടീസ് ചെയ്തു.
താഴ്ന്ന ജാതിക്കാരുടെ ഉന്നമനത്തിനുവേണ്ടി പ്രവര്‍ത്തിച്ചു. സാമ്പത്തികശാസ്ത്രജ്ഞനും നല്ല വാഗ്മിയും രാഷ്ട്രീയപ്രവര്‍ത്തകനുമായിരുന്ന അംബേദ്കര്‍ ബാബാസാഹേബ് എന്നായിരുന്നു അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്.
ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രയായതിനുശേഷം ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു നമ്മുടെ ആദ്യനിയമമന്ത്രി.
തുടര്‍ന്ന് ഭരണഘടനാകമ്മിറ്റിയുടെ അധ്യക്ഷനായി. 1956 ഡിസംബര്‍ 16-നാണ് അംബേദ്കര്‍ അന്തരിച്ചത്.
1990-ല്‍ ഭാരതം അദ്ദേഹത്തിന് ഭാരതരത്ന നല്‍കി ആദരിച്ചു.